Εγκεφαλική παράλυση

Η εγκεφαλική παράλυση είναι ένας όρος «ομπρέλα» που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα εύρος  αποκλίσεων της στάσης και της κίνησης τα οποία προκαλούνται ως αποτέλεσμα μιας βλάβης που προκλήθηκε στο κεντρικό νευρικό σύστημα κατά την εγκυμοσύνη, κατά την γέννηση ή κατά την βρεφική ηλικία.

Σε μερικές περιπτώσεις δεν υπάρχουν διευκρινισμένα αίτια. Παρόλα αυτά υπάρχουν συγκεκριμένα αίτια σε άλλες περιπτώσεις:

• Προβλήματα κατά την κύηση, όπως έκθεση σε ακτινοβολία ή μόλυνση.
• Ασφυξία πριν την γέννα.
• Υποξία του εγκεφάλου.
• Τραύμα κατά την κύηση ή τον τοκετό.
• Γυναικολογική λοίμωξη.
• Πρόωρη γέννηση.
• Πολλαπλές κυήσεις.
• Επιπλοκές κατά τον τοκετό ή την αρχή της βρεφικής ηλικίας.

H κλινική εικόνα θα εξαρτηθεί από την έκταση, το μέγεθος και την περιοχή της ανεπανόρθωτης βλάβης στον εγκέφαλο ή στο νωτιαίο μυελό. Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν από ήπια μέχρι σοβαρά κινητικά προβλήματα.

Η εγκεφαλική παράλυση συχνά κατηγοριοποιείται σε διαφορετικούς τύπους  σύμφωνα  με την παρουσίαση των συμπτωμάτων και την προσβληθείσα περιοχή.

Η σπαστική εγκεφαλική παράλυση οδηγεί σε αυξημένο μυϊκό τόνο (δυσκαμψία) ως αποτέλεσμα βλάβης των άνω κινητικών νευρώνων στον εγκέφαλο. Αυτός ο τύπος εγκεφαλικής παράλυσης συχνά διαχωρίζεται ανάλογα με την περιοχή της βλάβης σε:

• Σπαστική ημιπληγία – επηρεάζει μια πλευρά του σώματος.
• Σπαστική διπληγία – επηρεάζει τα άνω άκρα.
• Σπαστική τετραπληγία – επηρεάζει όλα τα άκρα.
• Σπαστική μονοπληγία – επηρεάζει ένα μόνο άκρο.

Αυτός ο τύπος εγκεφαλικής παράλυσης παρουσιάζεται με έναν εναλλασσόμενο μυϊκό τόνο οδηγώντας σε δυσκολία  να διατηρήσει την ανάλογη ευθυγράμμιση για την καθιστή  θέση και την βάδιση, καθώς και με ακούσιες κινήσεις στις λειτουργικές δραστηριότητες όπως το τάισμα.

Η αταξία περιγράφει ένα σύμπτωμα της νευρολογικής διαταραχής που επηρεάζει τον συντονισμό των κινήσεων λόγω της βλάβης της περιοχής του εγκεφάλου που ονομάζεται παρεγκεφαλίδα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα  με την ισορροπία και την λεπτή κινητική δεξιότητα.

Η υποτονία περιγράφεται με μειωμένο μυϊκό τόνο προκαλώντας χαλαρά άκρα και δυσκολία στο να αναπαράγεις κινήσεις ενάντια στη βαρύτητα.

Οι διαφορετικοί τύποι και διαφορετική κλινική εικόνα της εγκεφαλικής παράλυσης υπάρχουν χάρη στην διαφορετικότητα των συμπτωμάτων.

• Σπαστικότητα.
• Δύσκαμπτα μέλη.
• Χαλαρά άκρα.
• Τρόμος.
• Μη φυσιολογική στάση.
• Ακούσιες κινήσεις.
• Δυσκολία στο να κινήσεις τα μέλη.
• Αναπτυξιακή καθυστέρηση ώστε να επιτευχθούν τα ορόσημα.
• Προβλήματα με την ισορροπία.
• Αδεξιότητα και μη συντονισμένες κινήσεις.
• Διαταραχέςσε ομιλία, ακοή, όραση, αντίληψη και μάθηση.

Η διάγνωση της εγκεφαλικής παράλυσης γίνεται από έναν νευρολόγο  ακολουθουμένη μια νευρολογική εξέταση. Άλλα  διαγνωστικά τεστ όπως αυτό της Μαγνητικής τομογραφίας μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν την διάγνωση ή να αποκλείσουν άλλες καταστάσεις. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ορατά νωρίς στην βρεφική ηλικία αλλά σε μερικές περιπτώσεις ίσως δεν εντοπιστούν  παρά μονάχα αργότερα στην παιδική ηλικία.

Η θεραπεία εστιάζει στο να βοηθήσει το άτομο με εγκεφαλική παράλυση να μεγιστοποιήσει την λειτουργικότητα του και να προλάβει τυχόν επιπλοκές. Η θεραπεία θα είναι προσεκτικά επιλεγμένη και στοχεύει στις ανάγκες του ατόμου και της οικογένειας και περιλαμβάνει:

• Κύριος στόχος είναι η εκπαίδευση και συμμετοχή της οικογένειας ώστε το παιδί να ενσωματωθεί στην οικογένεια και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.
• Οργάνωση του μη φυσιολογικού μυϊκού τόνου.
• Διευκολύνσεις με στόχο τη διατήρηση του εύρους κίνησης των αρθρώσεων και σωστής ευθυγράμμισης ώστε το παιδί να λειτουργήσει όσο το δυνατόν πιο κοντά στα φυσιολογικά πρότυπα κίνησης.
• Συμβουλές για τις  θέσεις που μπορούν να πάρουν για την βελτίωση της στάσης και της σωστής ευθυγράμμισης.
• Ανάπτυξη  αδρής κινητικότητας δεξιοτήτων πχ. ρολλάρισμα, καθιστή θέση, έγερση, βάδιση.
• Ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας  για την λειτουργικότητα του χεριού.
• Ασκήσεις για την βελτίωση της ισορροπίας και του συντονισμού.
• Συμβουλή για τον εφοδιασμό  κατάλληλων ειδικευμένων μηχανημάτων όπως κάθισμα, βοηθήματα κινητικότητας, βοηθήματα μεταφοράς και θέσεων και ορθωτικά.
• Συνεργασία  και σύσταση άλλων θεραπευτών υγείας  όπως εργοθεραπευτές και λογοθεραπευτές.

Καθώς η εγκεφαλική παράλυση είναι μια χρόνια κατάσταση , η φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι  ευργετική  σε κάθε στάδιο της ζωής έως και την ενήλικη ζωή. Οι φυσικοθεραπευτές μπορούν να δώσουν συμβουλές  για την μετάβαση στο σχολείο ή στην δουλεία ή σε άλλες δραστηριότητες όπως το περπάτημα που μπορεί να γίνει αρκετά δύσκολο στην μελλοντική ζωή.