Οι αναπτυξιακοί πόνοι είναι ένας όρος που περιγράφει  τις ενοχλήσεις και τους πόνους τους οποίους τα παιδιά βιώνουν κατά την παιδική ηλικία. Αυτοί οι πόνοι είναι μυϊκοί συνήθως δεν επηρεάζουν τις αρθρώσεις, και συνήθως προσβάλλουν τα πόδια αντί τα χέρια. Στα πολύ μικρά παιδιά, κάτω των 6 ετών, το πιο σύνηθες σημάδι για μηχανικούς πόνους στο σώμα είναι η άρνησή του να συμμετέχει σε φυσικές δραστηριότητες. Τα παράπονα πιθανώς να εκφράζονται με άλλες προτάσεις του τύπου : ”Μπορείς να με πάρεις αγκαλιά;” ή ”Πάμε στο σπίτι;” ή ” Να καθίσουμε κάτω;”, γιατί τα παιδιά πολλές φορές δυσκολεύονται να περιγράψουν το αίσθημα του πόνου ή μιας ενόχλησης σε κάποια άρθρωση.

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και βαραίνουν, τότε συνήθως ξεκινούν τα παράπονα για πόνο ή κούραση, νυχτερινές κράμπες, ή ζητούν από τους γονείς να τους τρίψουν τα πόδια Οι  πόνοι συνήθως εμφανίζονται κατά το τέλος της μέρας ή το βράδυ και μπορεί να ξυπνήσουν το παιδί κατά τον νυχτερινό ύπνο.  Η  ένταση του πόνου ποικίλλει αλλά συνήθως μετριάζεται την επόμενη μέρα όπου και σταματάει. Είναι συνηθέστερο να επιδρά σε παιδιά μεταξύ της ηλικίας των 3 μέχρι 8 και στην αρχή της εφηβείας, όταν υπάρχει η ανάπτυξη σε ακμή. Επιπλέον, το πιθανότερο είναι τα παιδιά αυτά να γίνουν ενήλικοι ”κουβαλώντας” αυτά τα προβλήματα στα πέλματα γιατί οι παράγοντες που προκαλούν πόνο δεν υποχωρούν από μόνοι τους. Ο πόνος μπορεί να εμφανιστεί στο εσωτερικό των οστών και πιο συγκεκριμένα στις επιφυσιακές πλάκες ( η περιοχή όπου αναπτύσσονται τα οστά). Η πτέρνα και το σημείο ακριβώς κάτω από το γόνατο είναι δύο συνήθεις τοποθεσίες πόνου όμως υπάρχουν και πολλές άλλες. Αυτοί οι πόνοι επίσης συνδέονται στενά με τα πέλματα που παρουσιάζουν αποκλίσεις. Εάν το παιδί σας πονάει ή αποφεύγει τη φυσική δραστηριότητα ζητείστε τη συμβουλή ενός ειδικού.

Τι προκαλεί τους πόνους ανάπτυξης;

Η αιτία για τους πόνους ανάπτυξης δεν έχει ακόμη εδραιωθεί. Παρόλα αυτά, πιστεύεται ότι προκαλείται ως αποτέλεσμα μιας ανισορροπίας μεταξύ της ανάπτυξης του οστού και των μαλακών μορίων όπως σύνδεσμοι , τένοντες και μύες. Η πλειονότητα αυτών των συμπτωμάτων εμφανίζεται κυρίως στους μηρούς  ή στην κνήμη γενικότερα στους μακρούς μύες των ποδιών (τετρακέφαλο, γαστροκνήμιο κλπ).   Συνήθως οφείλεται σε κάποιο μηχανικό πρόβλημα στα πέλματα όπως ο αποκαλούμενος πρηνισμός  (ή πλατυποδία ή πτώση της ποδικής καμάρας). Τις περισσότερες φορές πλήττει και τα δυο πόδια.

Πότε πρέπει να πάω το παιδί μου στο γιατρό;

  • Όταν το παιδί κουτσαίνει.
  • Όταν υπάρχουν ενδείξεις φλεγμονής στα πόδια (ερυθρότητα, οίδημα, θερμότητα).
  • Ο πόνος επιδεινώνεται κατά την κίνηση των άκρων ποδιών ή και κατά την διάρκεια ενός μασάζ στα πόδια.
  • Ο πόνος επιδεινώνεται με τις καθημερινές δραστηριότητες.

Πως μπορεί η φυσικοθεραπεία να βοηθήσει;

Ο πρηνισμός κάνει όλους τους μυς του πέλματος και του ποδιού να δουλεύουν όχι με αρκετά καλό τρόπο. Για παράδειγμα, ;όταν ένα πέλμα πρηνίζει, τότε οι μύες που βρίσκονται στην έσω πλευρά της κνήμης γίνονται μακρύτεροι γιατί τεντώνονται/διατείνονται, λόγω της πτώσης της ποδικής καμάρας και χάνουν την ευθυγράμμισή τους. Οι δύο αυτές αλλαγές μαζί σημαίνουν ότι οι ίδιοι οι μύες θα πρέπει να δουλέψουν πολύ πιο σκληρά για να παράγουν την ίδια δύναμη. Ταυτόχρονα, οι μύες αυτοί  προσπαθούν να δουλέψουν ενάντια στην τάση του πέλματος για πρηνισμό , οπότε η δουλειά τους πολλαπλασιάζεται. Το διπλό μειονέκτημα : ”περισσότερη δουλειά και λιγότερη δυνατότητα επιτυχίας” κάνει τους μύες να δουλεύουν παραπάνω από ότι πρέπει και συχνά οδηγεί σε κάποιον τραυματισμό υπέρχρησης. Ο τύπος αυτός του προβλήματος δεν έχει να κάνει τόσο με την ανάπτυξη του παιδιού όσο με τη σωστή ωρίμανση και εμπειρία στην ίδια του την κίνηση.

Εάν το παιδί σας έχει πόνους ανάπτυξης τότε η φυσικοθεραπευτική παρέμβαση θα συμπεριλάβει :

  • Ασκήσεις για διατάσεις και ενδυνάμωσης μυών  ειδικότερα των κάτω άκρων με στόχο την ευθυγράμμιση των κάτω άκρων και της σπονδυλικής στήλης.
  • Αποφυγή του πρηνισμού του πέλματος εάν αυτός κυριαρχεί.
  • Καθησύχαση και συμβουλές  σε γονείς και παιδιά.